Bir ismin neye ait olduğunun ya da neyin parçası olduğunun belirlenebilmesi için başka bir isim tarafından tamamlanmasıyla oluşan söz gruplarına denir. Bir isim tamlamasında tamlamanın ilk unsuruna "tamlamayan", ikinci unsuruna ise "tamlanan" denir.
Sınıfın dolabı → Bu söz grubunda dolabın sınıfa ait olduğu görülüyor. Bu örnekte tamlayan "sınıf", tamlanan "dolap"tır.
Belirtili İsim Tamlaması: Belirtili isim tamlamalarında tamlayan durumundaki sözcükler ilgi eklerini (-ın/-in/un/ün, -(n)ın/-(n)in/(n)un/(n)ün, -im), tamlanan durumundaki sözcükler ise iyelik eklerini (-ı/-i/-u/-ü, -(s)ı/-(s)i/-(s)u/(s)ü, -im, -in) alırlar. Tamlayan, tamlananın kime veya neye ait olduğunu kesin olarak bildirir. ancak bu geçici bir ait olma durumudur. Aynı tamlanan, başka isimlerle de tamlanabilir.
Ağacın (tamlayan) yaprağı (tamlanan)
Evin (tamlayan) çatısı (tamlanan)
NOT: Belirtili isim tamlamasında tamlayan ile tamlanan arasına başka bir kelime de girebilir.
www.z-turkce.com
Ali'nin siyah çantası
Kitabın son sayfası
Belirtisiz İsim Tamlaması: Belirtisiz isim tamlamasında tamlayan ek almaz, tamlanan sözcük ise belirtili isim tamlamasında olduğu gibi iyelik eki (-ı/-i/-u/-ü, -(s)ı/-(s)i/-(s)u/(s)ü, -im, -in) alır. Bu tür isim tamlamasında tamlayan ilgi eki almadığı için tamlananın kime veya neye ait olduğu kesin olarak bilinmez. Bu sebeple "Belirtisiz İsim Tamlaması" denilmiştir.
Ağaç yaprağı → Bu tamlamada yaprağın hangi ağaca ait olduğu tam olarak belli değildir. Burada belli olan şey yaprağın genel anlamda ağaç ile ilgili olduğudur.
Sokak lambası
Su deposu
İlkokul öğretmeni
NOT: Belirtisiz isim tamlamasında tamlayan ile tamlanan arasına başka bir kelime giremez.
Zincirleme İsim Tamlaması: Zincirleme isim tamlaması en az üç isimden oluşur. Bu tamlama türünde tamlayan ya da tamlanan veya her ikisi birden bir isim tamlaması meydana getirir.
Yusuf'un kitabının (tamlayan) sayfası (tamlanan)
Oturma odasının (tamlayan) halısı (tamlanan)
Anadolu insanının (tamlayan) hoşgörüsü (tamlanan)